Shinzo Abe, kryeministri më jetëgjatë i Japonisë, ishte i njohur për politikën e tij të jashtme të ashpër dhe një strategji ekonomike nënshkrimi që u bë e njohur gjerësisht si “Abenomics”.

Një nacionalist konservator sipas shumicës së përshkrimeve, 67-vjeçari Abe udhëhoqi Partinë Liberal Demokratike (LDP) drejt fitores dy herë.

Qëndrimi i tij i parë si kryeministër ishte i shkurtër , për pak më shumë se një vit, duke filluar 2006, ishte i diskutueshëm.

Por ai bëri një rikthim befasues politik në vitin 2012 dhe qëndroi në pushtet deri në vitin 2020 kur dha dorëheqjen për arsye shëndetësore.

Japonia ishte në një recesion kur ai filloi mandatin e tij të dytë dhe politika e tij ekonomike, e ndërtuar mbi lehtësimin monetar, dhe reformat strukturore, u vlerësua pasi ai ndihmoi në rritjen e kthimit të një ekonomie të lëkundur.

Ai gjithashtu mbikëqyri rimëkëmbjen e Japonisë nga një tërmet masiv dhe cunami në Tohoku në vitin 2011, i cili vrau afro 20 mijë njerëz dhe çoi në një shkrirje të reaktorëve bërthamorë të Fukushimës.

Ai dha dorëheqjen në vitin 2020 pas javësh spekulimesh, duke zbuluar se kishte pësuar një rikthim të kolitit ulceroz. Sëmundja e zorrëve kishte çuar në dorëheqjen e tij edhe në vitin 2007.

Ai u pasua nga aleati i ngushtë i partisë Yoshihide Suga, por ende shihej si një figurë e fuqishme në politikën japoneze.

Si djali i ish-ministrit të jashtëm Shintaro Abe dhe nipi i ish-kryeministrit Nobusuke Kishi, Abe i përkiste familjes mbretërore politike.

Ai u zgjodh për herë të parë në parlament në 1993 dhe në 2005 u bë anëtar i kabinetit kur kryeministri i atëhershëm Junichiro Koizumi e emëroi atë në rolin e profilit të lartë të sekretarit kryesor të kabinetit.

Ngritja e tij erdhi me shpejtësi pasi ai u bë kryeministri më i ri Japonisë pas luftës në vitin 2006.

Por, administrimi i tij ishte i vështirë, pasi qeveria e tij u përfshi në humbjen e të dhënave të pensioneve nga qeveria, duke prekur rreth 50 milionë kërkesa.

Një humbje e rëndë për LDP-në pasoi në zgjedhjet e dhomës së sipërme në korrik 2007 dhe në shtator të atij viti ai dha dorëheqjen për shkak të kolitit ulceroz.

Më pas në vitin 2012, Abe u kthye si kryeministër, duke thënë se e kishte kapërcyer sëmundjen.

Ai u rizgjodh më pas në 2014 dhe 2017, duke u bërë kryeministri më jetëgjatë i Japonisë.

Popullariteti i tij luhatej, por ai mbeti kryesisht i pakundërshtuar për shkak të ndikimit të tij në LDP, e cila ndryshoi rregullat e saj për t’i lejuar atij të shërbente për një mandat të tretë si lider i partisë.

Abe ishte i njohur për qëndrimin e tij të ashpër ndaj mbrojtjes dhe politikës së jashtme dhe prej kohësh ka kërkuar të ndryshojë kushtetutën pacifiste të pasluftës të Japonisë.

Pikëpamjet e tij nacionaliste shpesh kanë ngritur tensione me Kinën dhe Korenë e Jugut, veçanërisht pas vizitës së tij në vitin 2013 në faltoren Yasukuni të Tokios, një vend i diskutueshëm i lidhur me militarizmin japonez para dhe gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Vizitat e tij të përsëritura në faltore gjithashtu nervozuan fraksionet e krahut të majtë në Japoni, të cilët e panë atë si një përpjekje të Abe për të zbardhur mizoritë japoneze gjatë luftës.

Në vitin 2015, ai shtyu për të drejtën e vetëmbrojtjes kolektive, duke i mundësuar Japonisë të mobilizojë trupat jashtë shtetit për të mbrojtur veten dhe aleatët nën sulm.

Pavarësisht kundërshtimit nga fqinjët e Japonisë dhe madje edhe nga publiku japonez, parlamenti japonez miratoi këtë ndryshim të diskutueshëm.

Politika ekonomike e nënshkrimit të Abe – e njohur si Abenomics – u pa se e ndihmon atë të kthehet në rritje gjatë mandatit të tij të parë.

Kjo përfshinte norma negative afatshkurtëra interesi që e bënë më të lirë për konsumatorët dhe kompanitë të merrnin hua dhe të shpenzonin, duke rritur shpenzimet e qeverisë për infrastrukturë dhe më shumë stimuj financiarë, si uljet e taksave, dhe reformat që kërkonin të shtonin më shumë gra në fuqinë punëtore dhe të lejonin më shumë. migrantët për të lehtësuar presionet e punës dhe për të nisur rritjen.

Megjithë përpjekjen e tij, vendi përsëri hyri në recension në pranverën e vitit 2020.

Popullariteti i Abe u godit më tej nga shqetësimet për trajtimin e tij të pandemisë Covid-19. Kritikët besojnë se fushatat e tij që synonin nxitjen e turizmit vendas kontribuan në rilindjen e infeksioneve.

Njoftimi i dorëheqjes së Abe më 28 gusht çoi në një luftë të brendshme midis fraksioneve të LDP, sepse ai nuk pranoi të emëronte një pasardhës.

Ai përfundimisht u pasua nga Yoshihide Suga, një politikan veteran dhe anëtar i kabinetit për një kohë të gjatë, megjithatë, Abe vazhdonte të mbante ndikim në politikën e brendshme të Japonisë.

Më 8 korrik, Abe ishte në qytetin jugor të Nara duke bërë fushatë në emër të një kandidati që garonte për dhomën e lartë të Japonisë. Gjatë fjalimit, një 41-vjeçar që besohet të jetë ish-anëtar i Forcave të Vetëmbrojtjes, ekuivalenti i marinës së Japonisë, qëlloi për vdekje ish-kryeministrin japonez.

Abe ishte i vetëdijshëm kur u dërgua në spital, por ndërroi jetë për shkak të plagëve të marra./BBC/arbresh.info/